Częste czynniki etiologiczne zakażeń to: H. influenzae, S. pneumoniae, Pseudomonas spp., S. aureus, N. gonorrhoeae, N. meningitidis.
Zakażenia te mogą być także wywoływane przez inne pałeczki Gram‑ujemne oraz S. epidermidis, rzadko S. pyogenes (głównie orbital cellulitis).
Najczęściej posiew materiału z oka i spojówek wykonuje się na obecność flory tlenowej.
Beztlenowce, głównie Actinomyces spp., Propionibacterium spp., Fusobacterium spp. mogą powodować zakażenia gruczołów i przewodów łzowych. Zapalenie rogówki (keratitis) może być także wywoływane przez Chlamydia, grzyby, pierwotniaki (Acanthamoeba spp.). Jeśli istnieje podejrzenie takiej etiologii zakażenia, materiał należy odpowiednio opracować. Właściwe opracowanie materiału na obecność N. gonorrhoeae, beztlenowców, Chlamydii, grzybów, wymaga odpowiedniego pobrania, a następnie umieszczenia stosownej adnotacji lekarza zlecającego badanie na skierowaniu dołączonym do materiału.
Zazwyczaj do pobierania wymazu z worka spojówkowego wykorzystuje się wymazówkę bawełnianą na cienkim druciku. W szczególnych przypadkach zaleca się użycie
ezy platynowej lub sterylnej ezy jednorazowego użytku.
Przy zmianach skąpoobjawowych umieść w worku spojówkowym jedwabne nici (ok. 1 cm), a po nasyceniu przenieś nić do jałowego pojemnika z bulionem lub płynnego podłoża transportowego (podłoża takie są dostępne w laboratorium na zamówienie).
Materiał do badania z rogówki lub spojówki gałkowej: oko należy znieczulić i jałową szpatułką zeskrobać materiał, a następnie umieścić go w podłożu transportowym i przesłać do laboratorium.
Materiał z oka/spojówek musi być pobrany przed podaniem środka znieczulającego oraz co najmniej 4 godziny od ostatniego podania do oka kropli dezynfekujących i antybiotyków.