Illustration of a parasitic infection cycle, showing stages of development and human host.

Przywra japońska (Schistosoma japonicum) – charakterystyka, objawy i diagnostyka

Charakterystyka pasożyta

Schistosoma japonicum, znana jako przywra japońska, to pasożyt z grupy schistosom – przywr krwi. Wywołuje schistosomatozę jelitową, jedną z najpoważniejszych helmintoz w krajach Azji Południowo-Wschodniej (m.in. Chiny, Filipiny, Indonezja). Jest najbardziej patogennym gatunkiem spośród schistosom, ze względu na wysoką produkcję jaj i ciężki przebieg kliniczny choroby.

Drogi zakażenia

Do infekcji Schistosoma japonicum dochodzi poprzez:

  • kontakt skóry z wodą zawierającą cerkarie (larwy pasożyta),
  • ślimaki wodne pełnią rolę żywicieli pośrednich, uwalniając cerkarie do wody,
  • zakażenie najczęściej ma miejsce w trakcie kąpieli, pracy w polach ryżowych czy spożywania skażonej wody.

Objawy kliniczne

Zakażenie Schistosoma japonicum może przebiegać w kilku fazach:

  • Faza ostra (gorączka Katayama): gorączka, dreszcze, biegunka, bóle brzucha, eozynofilia.
  • Faza przewlekła: biegunki, krwawienia z przewodu pokarmowego, powiększenie wątroby i śledziony, włóknienie wątroby, nadciśnienie wrotne, wodobrzusze.
  • Powikłania: marskość wątroby, żylaki przełyku, wyniszczenie, zwiększone ryzyko raka wątroby.

Diagnostyka

Rozpoznanie Schistosoma japonicum opiera się na:

  • wykryciu jaj pasożyta w kale lub w bioptatach,
  • testach serologicznych wykrywających przeciwciała,
  • badaniach obrazowych (USG, TK) oceniających włóknienie i powiększenie wątroby.

Leczenie

Leczeniem z wyboru w schistosomatozie jest prazykwantel, skuteczny wobec dorosłych postaci pasożyta. W przypadkach zaawansowanych stosuje się również leczenie wspomagające (nawadnianie, leczenie powikłań hepatologicznych, zabiegi endoskopowe przy żylakach przełyku).

Profilaktyka

  • unikanie kąpieli i kontaktu ze słodką wodą w rejonach endemicznych,
  • poprawa warunków sanitarnych i higienicznych,
  • kontrola populacji ślimaków – żywicieli pośrednich,
  • profilaktyczne podawanie leków przeciwpasożytniczych w obszarach wysokiego ryzyka.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o Schistosoma japonicum

  1. Co to jest Schistosoma japonicum?
    Schistosoma japonicum to przywra krwi, pasożytująca w żyłach krezkowych człowieka, wywołująca jelitową postać schistosomatozy.
  2. Jak można zarazić się Schistosoma japonicum?
    Do zakażenia Schistosoma japonicum dochodzi przez skórę podczas kontaktu z wodą zawierającą cerkarie pasożyta.
  3. Jakie objawy powoduje zakażenie Schistosoma japonicum?
    Zakażenie Schistosoma japonicum objawia się gorączką, biegunką, hepatosplenomegalią, a w przewlekłej fazie prowadzi do włóknienia wątroby i nadciśnienia wrotnego.
  4. Jak diagnozuje się Schistosoma japonicum?
    Rozpoznanie Schistosoma japonicum stawia się na podstawie wykrycia jaj pasożyta w kale, testów serologicznych i badań obrazowych wątroby.
  5. Jak leczy się zakażenie Schistosoma japonicum?
    Leczeniem z wyboru zakażenia Schistosoma japonicum jest prażykwantel, a w powikłanych przypadkach stosuje się leczenie wspomagające.
  6. Czy Schistosoma japonicum jest groźny dla człowieka?
    Tak – przewlekłe zakażenie Schistosoma japonicum prowadzi do marskości wątroby, nadciśnienia wrotnego i może zwiększać ryzyko raka wątroby.
  7. Jak zapobiegać zakażeniu Schistosoma japonicum?
    Profilaktyka obejmuje unikanie kąpieli w wodach słodkich w rejonach endemicznych, poprawę warunków sanitarnych oraz zwalczanie ślimaków – żywicieli pośrednich.