Lamblia u dziecka – objawy, powikłania, leczenie

Lamblia u dzieci powoduje charakterystyczne zaburzenia przewodu pokarmowego, które pojawiają się po 7-14 dniach od zakażenia. Typowe objawy ostrego zakażenia lamblią to zwykle biegunka o nagłym początku (początkowo może być wodnista), która występuje u 90% zakażonych dzieci. Biegunka przy lambliach ma specyficzne cechy – stolce są obfite, pianiste, tłuszczowe i charakteryzują się przykrym zapachem. Lamblia u dziecka manifestuje się także intensywnymi bólami brzucha, szczególnie w prawym podżebrzu, które nasilają się po posiłkach. O zakażeniu lambliami świadczyć mogą rozlane bóle brzucha, najczęściej w prawym podżebrzu, występujące po jedzeniu. Dziecko może skarżyć się na nudności, wymioty oraz uporczywe wzdęcia brzucha, które utrzymują się przez długi czas. Lamblia objawy u dziecka obejmują również objawy ogólne – znaczącą utratę masy ciała wynoszącą nawet 10% masy ciała, osłabienie, nadmierną senność oraz łatwe męczenie się. U niektórych dzieci pojawiają się stany podgorączkowe oraz wysypka skórna będąca wyrazem reakcji alergicznej na toksyny wydzielane przez pasożyty.

Lamblia u rocznego dziecka – szczególne zagrożenia

Lamblia u rocznego dziecka stanowi szczególne zagrożenie ze względu na szybkie odwodnienie i zaburzenia rozwoju. Niemowlęta i małe dzieci są bardziej narażone na ciężki przebieg zakażenia z uwagi na niedojrzałość układu odpornościowego oraz większą podatność na utratę płynów. Charakterystycznym objawem dla lambliozy w wieku dziecięcym, a konkretnie jej postaci przewlekłej, jest niedożywienie oraz zahamowanie wzrostu. Lamblia u rocznego dziecka może prowadzić do poważnych zaburzeń wchłaniania składników odżywczych, szczególnie tłuszczów i witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Proces ten skutkuje niedoborami żywieniowymi, które w okresie intensywnego rozwoju mogą mieć długotrwałe konsekwencje dla zdrowia dziecka. Rodzice powinni zwracać szczególną uwagę na spadek apetytu, brak przyrostu masy ciała oraz zmiany w zachowaniu dziecka.

U najmłodszych pacjentów lamblioza może przebiegać w sposób nietypowy – zamiast klasycznej biegunki mogą występować zaparcia lub naprzemienne epizody biegunki i zaparć. Dodatkowo badanie kału na pasożyty u niemowląt wymaga specjalnych procedur pobierania materiału oraz interpretacji wyników przez doświadczonych specjalistów.

Powikłania długotrwałej lambliozy u dzieci

Nieleczona lamblia u dzieci prowadzi do poważnych powikłań rozwojowych i neurologicznych. Przewlekła lamblioza powoduje zespół złego wchłaniania, który skutkuje niedoborami pokarmowymi mającymi daleko idące konsekwencje dla rozwijającego się organizmu dziecka. Szczególnie niebezpieczne są niedobory żelaza, cynku, witaminy B12 oraz kwasu foliowego. Długotrwałe zaburzenia wchłaniania prowadzą do niedoborów żywieniowych, a te w konsekwencji są przyczyną zaburzeń funkcji poznawczych, takich jak pamięć, uwaga, postrzeganie, logiczne myślenie. Dzieci z przewlekłą lambliozą mogą wykazywać trudności w nauce, problemy z koncentracją uwagi oraz opóźnienie rozwoju psychomotorycznego. Lamblia u dzieci może również wywoływać reakcje alergiczne. Trofozoity wytwarza białko – giardynę, które może być alergenem wywołującym odczyn alergiczny w postaci uogólnionych objawów alergii lub jako odczyn alergiczny ze strony jelit. Długotrwała ekspozycja na antygeny lambli może prowadzić do rozwoju alergii pokarmowych oraz zwiększonej reaktywności układu odpornościowego.

Dodatkowo przewlekła lamblioza może powodować zaburzenia flory bakteryjnej jelit, co zwiększa ryzyko wtórnych infekcji bakteryjnych i grzybiczych. Badanie jelitowe na pasożyty pozwala na wczesne wykrycie zakażenia i zapobieganie tym powikłaniom.

Zobacz też, jakie inne pasożyty są zagrożeniem dla dzieci w Polsce

Leczenie lamblii u dzieci – protokoły terapeutyczne

Lamblia leczenie dziecka wymaga zastosowania specjalistycznych leków przeciwpierwotniakowych pod ścisłym nadzorem lekarskim. Leczenia wymagają wszystkie przypadki lambliozy, również bezobjawowe. Lekiem z wyboru jest doustny metronidazol w dawce 5 mg/kg masy ciała co 8 godzin przez 5–7 dni. Metronidazol charakteryzuje się wysoką skutecznością przeciwko lambliom, jednak jego stosowanie wymaga monitorowania możliwych działań niepożądanych. U dzieci, które nie tolerują metronidazolu lub w przypadkach oporności na ten lek, stosuje się alternatywne preparaty. Tinidazol stanowi alternatywny lek o podobnej skuteczności do metronidazolu, często lepiej tolerowany przez dzieci ze względu na rzadsze występowanie działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego. Proces leczenia lambli u dzieci powinien obejmować również terapię wspomagającą. Podczas farmakoterapii należy uzupełniać niedobory płynów i elektrolitów, szczególnie u dzieci z nasiloną biegunką. Dodatkowo zaleca się stosowanie probiotyków w celu odbudowy prawidłowej flory bakteryjnej jelit oraz preparatów enzymatycznych usprawniających trawienie. Ze względu na ryzyko zarażeń z kontaktu wskazane jest badanie i ewentualne leczenie wszystkich domowników. Ta procedura ma kluczowe znaczenie w zapobieganiu ponownemu zakażeniu oraz eliminacji ognisk infekcji w środowisku domowym.

Kontrola skuteczności leczenia i profilaktyka

Po zakończeniu leczenia lamblii u dzieci konieczne jest przeprowadzenie kontrolnych badań kału w celu potwierdzenia eliminacji pasożytów. Zazwyczaj choroba jest samoograniczająca się, ale u 30-50% nieleczonych zarażonych przechodzi w formę przewlekłą. Dlatego skuteczne leczenie ma zasadnicze znaczenie dla zapobiegania przejściu zakażenia w postać przewlekłą. Kontrolne badania parazytologiczne należy wykonać po 2-3 tygodniach od zakończenia terapii. Ze względu na cykliczne wydzielanie cyst lambli zaleca się pobranie co najmniej trzech próbek kału w różnych dniach.

Sprawdź, jak wyglądają jaja pasożytów w kale, aby mieć pewność.

Współczesne metody diagnostyczne, włączając techniki molekularne PCR, charakteryzują się znacznie wyższą czułością niż tradycyjne badania mikroskopowe. Profilaktyka lambliozy u dzieci opiera się na przestrzeganiu zasad higieny osobistej oraz sanitarnej. Szczególnie istotne jest dokładne mycie rąk po użyciu toalety, przed posiłkami oraz po kontakcie ze zwierzętami. Rodzice powinni zwracać uwagę na jakość spożywanej wody – w miejscach o wątpliwej jakości wody wodociągowej należy stosować wodę butelkowaną lub przegotowaną. Przechorowanie lambliozy nie daje nam trwałej odporności, na giardiozę można chorować nawet kilka razy. Ta informacja podkreśla znaczenie ciągłego stosowania środków profilaktycznych oraz regularnych kontroli zdrowia dzieci, szczególnie tych uczęszczających do żłobków i przedszkoli, gdzie ryzyko zakażenia jest podwyższone. Dowiedz się więcej u naszych specjalistów z Kids Clinic.