Trzydzieści dziewięć bilionów. Tyle różnego rodzaju mikroorganizmów mieszka w ludzkim ciele – masz je w nosie, ustach, przełyku, płucach, przede wszystkim zaś w przewodzie pokarmowym. W samym jelicie grubym wygodnie rezyduje kilka setek gatunków bakterii, wirusów i grzybów. Z badań wynika, że to właśnie one w znaczący sposób kształtują nasz nastrój, odpowiadają za złe samopoczucie albo nadmierną ochotę na słodycze. Zastanawiasz się, jak to możliwe? Dlaczego w naszych ciałach jest tyle bakterii? Czy rzeczywiście mają na nas aż tak wielki wpływ? Poniżej znajdziesz odpowiedzi na te i inne pytania!
Dlaczego w naszych ciałach jest tyle bakterii?
Ponieważ bez nich byśmy sobie nie poradzili. Bakterie są jednymi z najstarszych, najbardziej wytrzymałych organizmów żywych na naszej planecie. Znajdziemy je w ziemi i wodzie, na lodowcach Antarktydy, wokół oceanicznych kominów hydrotermalnych, w centrum terenów radioaktywnych, we wszystkich żywych organizmach, w tym nas samych. Niektóre bakterie mogą nam zaszkodzić, większość jednak jest bardzo pożyteczna.
Co dobrego robią dla nas bakterie?
Przede wszystkim usprawniają pracę układu trawiennego i wspomagają metabolizm. Kształtują też naszą odporność, odpowiadają za prawidłową syntezę witamin oraz produkcję wielu ważnych neuroprzekaźników, takich jak np. serotonina, czyli hormon szczęścia. Każdy z tych procesów może przebiegać lepiej lub gorzej, w zależności od tego, jakie dokładnie mikroorganizmy zasiedlają twoje ciało. Razem tworzą skomplikowany ekosystem, który fachowo nazywamy mikrobiotą.
Czym właściwie jest mikrobiota?
Mikrobiota to wszystkie żyjące w nas drobnoustroje – bakterie, wirusy, grzyby, archeony, mikroeukarioty. Każdy z nas ma inną mikrobiotę. Jej dokładny skład zależy m.in. od tego, gdzie mieszkamy, czego dotykamy albo co jemy. Japończycy np. posiadają w mikrobiocie drobnoustroje wyspecjalizowane w trawieniu wodorostów. Z kolei w mikrobiocie dzieci z Afryki, których dieta bazuje na ziarnach sorgo, odkryto bakterie odpowiedzialne za lepsze rozkładanie celulozy.
Jak zmienia się twoja mikrobiota?
Szczególne znaczenie dla kształtowania mikrobioty maja pierwsze trzy lata po narodzinach, ale z badań wynika, że jej skład może się zmieniać przez całe życie. Jeżeli na przykład jesz dużo słodyczy albo przetworzonej żywności, dokarmiasz konkretny (a przy tym powiedzmy sobie szczerze: raczej ten gorszy) rodzaj bakterii. Podtuczone bakterie szybko się namnażają, ich apetyty wciąż rosną, a w efekcie ciebie jeszcze bardziej ciągnie do niezdrowych przekąsek!
Czy bakterie rzeczywiście mają na nas aż tak wielki wpływ?
Naukowcy odkryli, że sygnały z mikroflory jelitowej są bardzo szybko i sprawnie przekazywane do mózgu – to połączenie działa również w drugą stronę. Dlatego jelita często nazywa się „drugim mózgiem”. Różnego rodzaju zaburzenia w pracy tego drugiego mózgu znacząco wpływają na nasze samopoczucie. Badania pokazują, że nieprawidłowy skład mikrobioty może być odpowiedzialny za rozwój m.in. alergii, atopowego zapalenia skóry, otyłości, cukrzycy, zaburzeń nastroju, depresji, a nawet choroby Alzheimera.
Kiedy warto przyjrzeć się bliżej swojej mikrobiocie?
Jeżeli masz problemy trawienne, zespół jelita drażliwego, nietolerancje pokarmowe, wzdęcia, nawracające biegunki lub zaparcia, zbadanie składu mikrobioty może być dobrym pomysłem. Warto również rozważyć wykonanie testów w przypadku wahań nastroju czy depresji. Pamiętaj jednak, że w takiej sytuacji najważniejsze jest udanie się do psychiatry! Odbudowanie prawidłowej mikrobioty może wspomóc, ale nigdy nie zastąpi zaleconej przez lekarza farmakologii!
Jak zadbać o mikrobiotę i podkarmić dobre bakterie?
Jak już wiesz, dobre bakterie nie przepadają za słodyczami i przetworzoną żywnością. Uwielbiają za to różnego rodzaju przetwory mleczne (joguty, maślanki, kefiry), kiszonki (np. kiszone ogórki, kapustę, zakwas z buraków), naturalne prebiotyki (takie jak czosnek, por, cebula, siemię lniane, jęczmień, owies, rośliny strączkowe) oraz błonnik (produkty zbożowe, orzechy i nasiona, suszone owoce oraz warzywa).
Dlaczego błonnik jest ważny dla zdrowia jelit?
Błonnik wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego, zapewnia uczucie sytości, pozytywnie wpływa na ciśnienie krwi, poziom insuliny oraz cholesterolu. Regularnie spożywany, pomoże ci odbudować mikrobiotę i utrzymać w zdrowiu dobre bakterie. Możesz go łatwo wprowadzić do diety dzięki specjalnie opracowanej mieszance błonnika Inubiotyk Colon:
Źródła:
Revised estimates for the number of human and bacteria cells in the body, Ron Sender, Shai Fuchs, Ron Milo, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4991899/
Is eating behavior manipulated by the gastrointestinal microbiota? Evolutionary pressures and potential mechanisms, Joe Alcock, Carlo C. Maley, Athena Aktipis, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4270213/
Znaczenie mikrobioty jelitowej w kształtowaniu zdrowia człowieka – implikacje w praktyce lekarza rodzinnego,Mirosława Gałecka, Anna M. Basińska, Anna Bartnicka, https://journals.viamedica.pl/forum_medycyny_rodzinnej/article/view/58042
Wpływ mikrobioty jelitowej na zaburzenia metaboliczne i otyłość – punkt widzenia internisty i dietetyka, Lucyna Ostrowska, https://journals.viamedica.pl/gastroenterologia_kliniczna/article/view/49870
Flora jelitowa a patomechanizm powstawania zaburzeń afektywnych i lękowych — aktualny stan wiedzy i dalsze perspektywy, Paweł Jan Liśkiewicz, Justyna Pełka-Wysiecka, Michał Wroński, Agata Bąba-Kubiś, Jerzy Samochowiec, https://journals.viamedica.pl/psychiatria/article/view/56379
