Badanie na krew utajoną w kale

Obecność śladowych ilości hemoglobiny ludzkiej w treści pokarmowej jest zjawiskiem fizjologicznym. Jednak krew w kale nie należy do normalnych objawów i zawsze wymaga konsultacji z lekarzem. Często diagnostyka chorób układu pokarmowego, takich jak wrzody żołądka, oparta jest na testach laboratoryjnych stolca. W kale zapisanych jest bowiem wiele cennych informacji, takich jak krew utajona. Badanie tego typu pokazuje wyraźnie, że do jelita grubego przedostają się czynniki, które nie powinny się tam znaleźć i być wykazane w teście – są to tak zwane markery.

Co to jest krew utajona?

Bardzo łatwo jest zareagować na zmiany w kolorze czy konsystencji stolca, kiedy widzi się wyraźnie, że jego kolor jest czerwony. Jednak krew utajona nie daje wyraźnych zmian w makroskopowym wyglądzie – w kale na pierwszy rzut oka nie widać istotnych modyfikacji w zabarwieniu. Test na krew w kale pomaga wykryć ją w postaci cząstek hemoglobiny obecnych w treści¸ co może być przydatne przy wykrywaniu wrzodów żołądka lub raka jelita grubego.

Dlaczego krwi nie powinno być w kale?

Fizjologicznie w treści pokarmowej człowieka znaleźć się mogą niewielkie ilości krwi, do 1,5 ml na dobę, będące efektem ciągłego złuszczania się błony śluzowej żołądka. Krew utajona w kale widoczna w wyniku testu jest jednak niepożądanym markerem toczących się w układzie pokarmowym schorzeń takich jak wrzody żołądka i pozwala na dokładną diagnostykę. W normalnych warunkach naczynia krwionośne wewnętrzne nie powinny otwierać się i doprowadzać do krwawienia. Hemoglobina w kale jest więc sygnałem alarmowym i wymaga badań w celu postawienia diagnozy.

Kiedy lekarz może zlecić badanie krwi utajonej w kale?

Bardzo często pacjenci zgłaszają się do lekarza z powodu silnych dolegliwości bólowych w obrębie brzucha. Wówczas może on zlecić badanie na hemoglobinę utajoną, które wchodzi w skład podstawowej diagnostyki chorób układu pokarmowego, w tym testów na wrzody żołądka. Najczęściej lekarz zleca test na krew w kale, gdy pacjent zgłasza się do niego z bólem lub gdy z wywiadu podczas wizyty z innego powodu wyniknie, że znajduje się on w grupie ryzyka, której może dotyczyć problem niektórych schorzeń. Wtedy potrzebna bywa diagnostyka przesiewowa.

W jakich chorobach zalecana jest diagnostyka krwi w kale?

Nigdy nie należy bagatelizować boleści ani zmiany rytmu czy konsystencji wypróżnień. Diagnostyka chorób układu pokarmowego z reguły jest prosta, ponieważ zwykle badania laboratoryjne uzupełnione obrazowymi dają bardzo dokładny wynik tego, jaki jest stan poszczególnych narządów. Krew utajona w kale to podstawowe badanie na wrzody żołądka, ale również w sytuacji diagnostyki pod kątem raka jelita grubego, czy też po to, aby ustalić przyczynę anemii czy innych problemów układu pokarmowego. Test na hemoglobinę utajoną pomaga również zdiagnozować polipy, chorobę Leśniowskiego-Crohna, IBS, wrzodziejące zapalenie jelita czy hemoroidy.

Jak diagnozuje się wrzody żołądka?

Tego rodzaju problemy wrzodowe uszkadzają ściany żołądka, a w konsekwencji prowadzą do krwawienia jego wnętrza. To sprawia, że kiedy podejrzewane są wrzody żołądka, badanie na krew utajoną jest podstawowym testem, aby stwierdzić, czy doszło już do perforacji. Uzupełniająco w przypadku podejrzenia wrzodów żołądka, lekarz może zalecić jako diagnostykę gastroskopię, czyli obrazowe badanie górnej części układu pokarmowego.

Jak wygląda badanie krwi w kale?

Nie należy obawiać się bólu ani stresu, jeśli lekarz zdecyduje się na tę formę diagnostyki. Badanie kału na krew utajoną polega na pobraniu w domu próbki stolca na specjalny patyczek i zaniesieniu jej do laboratorium, gdzie poddaje się ją ocenie mikroskopowej w celu określenia, czy hemoglobina w kale występuje i w jakiej ilości. Ten test jest zatem bardzo prosty i pozwala szybko wykryć wrzody żołądka, a także rozszerzyć diagnostykę chorób układu pokarmowego o kolejne informacje.

Dlaczego warto zdecydować się na to badanie prywatnie?

Nie wszystkie markery są dostępne nieodpłatnie w ramach NFZ. Dlatego też pacjenci często dostają skierowanie na diagnostykę chorób układu pokarmowego do prywatnych klinik zajmujących się przeprowadzaniem kompleksowych badań kału pod kątem obecności rożnych składników. Cierpiąc na dolegliwości bólowe, warto wykonać badanie na wrzody zalecone przez lekarza, ale również pogłębić je o test na krew utajoną w prywatnej, renomowanej klinice. Dzięki temu do specjalisty można się udać z wynikami, które dadzą mu pełny obraz pozwalający na dokładną diagnostykę chorób układu pokarmowego nie tylko pod kątem badania wrzodów żołądka. To może przyspieszyć postawienie diagnozy i umożliwić wczesne podjęcie leczenia.

Badanie krwi w kale jako profilaktyka

Niektóre osoby są bardziej niż inne narażone na występowanie raka jelita grubego. Są to mężczyźni po pięćdziesiątce, stosujący nieprawidłową dietę, ale również mający obciążenie genetyczne – przypadki nowotworów w najbliższej rodzinie. Wtedy warto wykonać stosowny test. Badanie na hemoglobinę utajoną w kale pozwala wykryć raka i inne choroby układu pokarmowego, takie jak wrzody żołądka, na wczesnym etapie, zanim pojawią się pozostałe dolegliwości, i tym samym szybko wdrożyć stosowne leczenie, umożliwiając pacjentowi wyzdrowienie. To ważne, gdyż często jednym z pierwszych, choć jeszcze niewidocznych objawów raka jest właśnie krew utajona w kale. Badanie wykrywające jej podwyższone ilości jest wskazaniem do podjęcia szerszej diagnostyki chorób układu pokarmowego. Wykonywanie testów w klinice prywatnie, np. raz do roku, może być czynnikiem wspomagającym szybsze wykrycie niepokojących schorzeń. Warto o tym pamiętać.