Grzyby z rodzaju Candida występują naturalnie w organizmie człowieka, będąc elementem mikroflory. Z kolei grzybica jamy ustnej, zwana również kandydozą, to infekcja wynikająca z nadmiernego rozrostu wspomnianych drożdżaków w okolicach ust. Przyczyny zaburzeń równowagi są różne, ale najczęściej wskazuje się na choroby metaboliczne lub zaburzające odporność (na przykład w efekcie zbyt częstego stosowania antybiotyków). Jakie są objawy zakażenia oraz jak przebiegają badania diagnostyczne i leczenie? Przeczytaj poniższy artykuł, aby poznać najważniejsze informacje.
Jakie są przyczyny grzybicy (kandydozy) jamy ustnej?
Na zakażenie grzybicą najbardziej narażone są dzieci oraz osoby starsze – zazwyczaj wynika to z ich słabszego układu odpornościowego lub różnych chorób towarzyszących. Objawy mogą rozwijać się stopniowo, ale znacząco obniżają komfort codziennego życia, powodując między innymi problemy z apetytem. Dlatego w przypadku podejrzenia takiej infekcji, jak kandydoza jamy ustnej, warto wykonać badania i wdrożyć leczenie. Wśród najczęstszych przyczyn zakażenia wskazuje się między innymi na:
- osłabiony układ immunologiczny, na przykład w wyniku chorób przewlekłych, HIV/AIDS, chemioterapii, przeszczepów,
- długotrwałą antybiotykoterapię, która może zaburzać naturalną równowagę bakterii, dlatego stosowany okresowo antybiotyk na grzybicę jamy ustnej również może przyczyniać się do powstawania tego problemu,
- dietę bogatą w cukry i ubogą w składniki odżywcze,
- cukrzycę ze względu na zmienne poziomy glukozy we krwi.
Aby zdiagnozować kandydozę, należy wykonać badanie na grzybicę jamy ustnej (najczęściej mykologiczne, z wykorzystaniem wymazu) oraz przeprowadzić wywiad z pacjentem w kwestii występujących objawów. Przydatne będą informacje dotyczące historii medycznej, stosowanych wcześniej antybiotyków, leczenia innych chorób czy problemów z odpornością.
Najczęstsze dolegliwości spowodowane kandydozą
W przypadku takiego zakażenia jak grzybica jamy ustnej objawy zwykle rozwijają się stopniowo i negatywnie wpływają na komfort życia pacjenta. To również one skłaniają do poszukiwania diagnozy, badań oraz leczenia. Do najczęściej występujących dolegliwości zaliczamy:
- białe plamki lub grudki na języku, podniebieniu, błonie śluzowej policzków i warg, a także na dziąsłach i gardle,
- owrzodzenia w jamie ustnej, które mogą być bolesne,
- swędzenie i pieczenie,
- problemy z połykaniem,
- nieprzyjemny smak podczas jedzenia,
- w przypadku poważniejszych zakażeń kandydozą mogą wystąpić obrzęki i trudności w mówieniu oraz spożywaniu posiłków.
Kandydoza jamy ustnej – czym się objawia?
W przypadku wystąpienia takiego zakażenia jak kandydoza jamy ustnej objawy często dotyczą niemowląt, osób starszych oraz ludzi z osłabionym układem odpornościowym. Dolegliwości towarzyszące drożdżakom Candida to między innymi:
- białe, grudkowate plamki w jamie ustnej,
- owrzodzenia,
- ból podczas jedzenia i przełykania,
- inne odczuwanie smaku.
Obecność, przyczyny i leczenie zakażenia ustala się na podstawie badania mykologicznego, które polega między innymi na pobraniu wymazu z wewnętrznej strony policzków lub ze śliny. Dzięki temu diagnostyka jest bezbolesna, co stanowi ważną informację dla rodziców z mniejszymi dziećmi.
Ze względu na objawy powodujące ból grzybica jamy ustnej często wiąże się ze zmniejszonym apetytem, szczególnie w przypadku dzieci, które nie wiedzą, z czego wynika dyskomfort. Dlatego w sytuacji, gdy pacjent ma obniżoną odporność lub przez długi czas przyjmował antybiotyk, zaleca się wykonanie niezbędnych badań na kandydozę oraz rozpoczęcie leczenia.
Jak przebiega diagnostyka kandydozy i jak się ją leczy?
Przy takim schorzeniu jak grzybica jamy ustnej leczenie powinno być poprzedzone dokładnymi badaniami – wykonuje się posiew mykologiczny, który pomaga w rozpoznaniu rodzaju grzyba. W tym celu pobiera się wymaz z obszarów objętych kandydozą, na przykład z białych plam lub grudek. Niektóre drożdżaki są oporne na poszczególne leki, dlatego przed wdrożeniem preparatów przeciwgrzybiczych należy odpowiednio je zakwalifikować.
Skuteczne leczenie objawów kandydozy polega na wykonaniu badań i stosowaniu leków przeciwgrzybiczych, zachowaniu higieny, unikaniu czynników ryzyka (ograniczeniu spożycia cukrów, zrezygnowaniu z długotrwałego stosowania antybiotyków) oraz na dbaniu o nawodnienie, prawidłową dietę i wzmocnienie układu odpornościowego pacjenta. Dzięki temu można zachować równowagę w organizmie, ograniczając nadmierny rozrost drożdżaków.
Dostępne badania wysyłkowe w centrum zdrowia kidsclinic:
- grzybica jamy ustnej
- grzybica paznokci
- grzybica przewodu pokarmowego
- grzybica stóp
- pasożyty jelitowe
